نشانه‌های روزه خالصانه مستحبی

هرگاه در روزه ایام مستحبه (در محضر روزه داران نیکوکار) از افطار روزه خودت شرم نمائی، بدان که در روزه تو شبهه‌ای است و از این «روزه» قصد «تقرب به قلوب مردم» را داری و می‌خواهی در دل آنان جا کنی و قصد رضای خدا را در آن نداری.
به گزارش جهان به نقل از تسنیم، مرحوم حضرت آیت الله میرزا جواد آقا ملکی تبریزی می آورد: پس عاقل راست که تمام جهت و کوشش خود را در خالص نمودن و درست ساختن نیات خود مبذول دارد و در این راه صدق و راست کرداری نشان دهد و همانا سیدنا و مولینا پیشوای اهل مراقبت (یعنی سید بن طاوس) – قدس الله سره العزیز- در کتاب «اقبال» اشارات چندی در شناسانیدن روزه خالصانه از روزه ممزوج به ریا و شبهات، یاد فرموده و من نیز برای تیمن و تبرک آن را در اینجا ذکر کرده پس از آن، آنچه خدا به من توفیق بیان عطا فرموده نیز لختی به بیان خواهم آورد.
اول- هرگاه در روزه ایام مستحبه (در محضر روزه داران نیکوکار) از افطار روزه خودت شرم نمائی، بدان که در روزه تو شبهه‌ای است و از این «روزه» قصد «تقرب به قلوب مردم» را داری و می‌خواهی در دل آنان جا کنی و قصد رضای خدا را در آن نداری.
دوم – بسنجی در این روزه دلت خواهان است که پاره‌ای از مردم بر روزه تو اطلاع یابند پاره‌ای که اطلاع آنها بر روزه تو برای دنیای تو بهتر باشد هرچند برای مدح و ثنای نسبت به تو و زیادی کردن احترام بر تو باشد.
یا آنکه میل نداری که غیر خدا بر آن اطلاع یابد یا آنکه غیر خدا در قلب‌ تو اگر هم باشد، به مقدار تاثیر در میل تو نباشد مگر اینکه اطلاع غیر خدا از اطلاع پروردگار در نظرت بالاتر باشد اگرچنین شد بدان که روزه تو خراب است و تو بنده پستی می‌باشی.
سوم – زیادی عده روزه داران در او نشاط بیاورد و روزه خودش به تنهایی موجب کسالتش باشد؛ این کیفیت نیز کاشف از این است که آن زیادتی عده در قصد و عمل او مداخله دارد؛ پس به قدر تاثیر همین نشاط و یا کسالت در قلب، اخلاص او را مکدّر و روزه او را خراب خواهد ساخت.
چهارم – ملاحظه کند که قصد او در این روزه فقط برای قصد ثوابت است یا برای خاطر مراد رب الارباب است؟ اگر اولی شد بداند که خدای – جل و جلاله- را از استحقاق و امتثال امر او و از آینکه او جل جلاله به مقتضای عظمت قدرش سزاوار پرستش است معزول ساخته و اگر خدای رشوه و تعارف ندهد من او را پرستش نمی‌کنم و مراعات حق احسان جزیل گذاشته و حرمت مقام جلیل او را نمی‌نمایم.
پنجم – وسعت افطاریه را کما و کیفا در روزه خود معتبر شمارد و ببیند که آیا زیادتی خوراک در مواقع افطار در نشاط روزه او می‌افزاید یا نه و اگر دید افزایش و زیادتی خوراک و لذت آن در افزایش نشاط او موثر است به همان اندازه افزایش نشاط در عملش خلل و خرابی به هم خواهد رسید.

کتاب ترجمه المراقبات – ص 127
تالیف: عارف کامل میرزاجواد آقاملکی تبریزی(ره)